WCAG – „Wytyczne dotyczące dostępności stron internetowych” (ang. Web Content Accessibility Guidelines).
Jest to zbiór zasad dotyczących tworzenia i prezentowania treści internetowych w sposób zapewniających ich dostępność dla jak najszerszej grupy odbiorców, w szczególności dla osób z niepełnosprawnościami. Wytyczne przygotowuje Konsorcjum W3C w ramach Web Accessibility Initiative (WAI). Wszystkie wytyczne i rekomendacje pogrupowane zostały w cztery podstawowe zasady:
- Postrzegalność – wszystkie elementy na stronie muszą być pokazane użytkownikom w sposób zrozumiały dla ich zmysłów.
- Funkcjonalność – przygotowanie funkcjonalności muszą być możliwe do użycia i wykorzystania.
- Zrozumiałość – interfejs, nawigacja, przyciski i inne elementy informujące lub wymagające akcji użytkownika muszą być zrozumiałe.
- Solidność – treści i materiały mają być opublikowane we właściwy, rzetelny sposób, czyli taki, który zapewnia ich prawidłową interpretację przez oprogramowanie do tego służące, w tym także przez technologie wspomagające służące osobom z niepełnosprawnościami. Zasada ta odnosi się w szczególności do właściwego stosowania technicznych standardów.
Każda z Zasad zawiera wytyczne, dla których przygotowane zostały kryteria sukcesu, określające spełnienie danej wytycznej na danym poziomie. Zdefiniowane są trzy poziomy spełnienia danej wytycznej:
- Poziom A – najbardziej podstawowy. Spełnienie wytycznej na tym poziomie oznacza zapewnienie dostępności cyfrowej jedynie w sposób podstawowy. Zapewnienie dostępności na poziomie A jest bezwzględnym obowiązkiem.
- Poziom AA – poziom rekomendowany, zapewnia dostępność cyfrową w możliwie szerokim zakresie dla większości użytkowników w tym osób z niepełnosprawnościami. Zapewnienie dostępności na poziomie AA jest obowiązkowe dla wszystkich podmiotów publicznych.
- Poziom AAA – najwyższy poziom dostępności, gwarantujący pełną dostępność wszystkich elementów serwisu dla wszystkich użytkowników serwisu. Zalecamy, aby twórcy stron zawsze dążyli do publikowania treści internetowych w sposób zapewniający pełną ich dostępność dla wszystkich.
Uwaga. Spełnienie wytycznych WCAG 2.1 poziom AA jest obowiązkowe i wymagane ustawowo dla wszystkich dokumentów, stron i aplikacji Uniwersytetu Warszawskiego.
Polskie tłumaczenie wytycznych WCAG dostępne jest na stronie internetowej W3.ORG
Więcej informacji i wyjaśnień wytycznych WCAG na stronie fundacji Widzialni
Poniżej zamieszczamy wykaz wytycznych z kryteriami sukcesu WCAG2.1, których spełnienie jest obowiązkowe dla podmiotów publicznych (poziom AA). Wykaz uzupełniony został krótkimi komentarzami. Odnośniki do oryginalnych wytycznych pozwolą Państwu zapoznać się z ich pełną wersją wraz z wyjaśnieniami i technikami implementacji.
Zasada 1 – Postrzegalność
Wszystkie elementy na stronie muszą być pokazane użytkownikom w sposób zrozumiały dla ich zmysłów. Spełnienie tej zasady wymaga wypełnienia 4 wytycznych oraz 20 kryteriów sukcesu.
Należy umożliwić wszystkim użytkownikom, aby mogli korzystać ze strony internetowej lub aplikacji za pomocą dostępnych dla nich zmysłów. Można to osiągnąć między innymi poprzez:
- alternatywy tekstowe dla treści nietekstowych (np. opis alternatywny do zdjęć i grafik, z których skorzystają osoby niewidome),
- transkrypcje tekstowe materiałów audio i filmów,
- napisy i audiodeskrypcje do filmów,
- logiczną strukturę treści (nagłówki, listy itp.),
- odpowiednie znaczniki dla każdej funkcji (formularzy i tabel danych), aby relacje między treścią były poprawnie zdefiniowane
- wyróżnienia, które nie opierają się jedynie na kolorze,
- kolory tekstu, które są wyraźnie widoczne na kolorze tła,
- czytelność i widoczność treści i funkcji, gdy rozmiar tekstu zostanie zwiększony o 200%,
- niepublikowanie obrazów tekstu,
- responsywność – automatyczne dostosowywanie się widoku do szerokości ekranu urządzenia użytkownikami.
| Wytyczna 1.1 – Alternatywa w postaci tekstu |
|---|
| Zapewnij tekstowe zamienniki wszystkich treści nietekstowych, np. dodawaj opisy alternatywne do zdjęć i grafik, pamiętaj, aby zapewnić etykiety tekstowe dla wszystkich elementów klikalnych, które nie są tekstem. |
| Kryterium sukcesu 1.1.1 – Treść nietekstowa (A) Każdy element nietekstowy (graficzny) musi posiadać tekstową treść alternatywną. Jeśli dany element pełni jedynie funkcję ozdobną, należy do niego dodać pusty tekst alternatywny (dokładniej: należy zapewnić technologiom wspomagającym możliwość jego zignorowania). Dodając opisy, należy starać się, aby spełnione zostały następujące właściwości: 1. Rzetelności – opis powinien przekazywać taką samą informację, jaką uzyska osoba widząca. 2. Zwięzłości – opis powinien być możliwe krótki, nie dłuższy niż jest to niezbędne do przekazania wszystkich istotnych informacji. 3. Kontekstowości – opis musi uwzględniać kontekst ilustracji – cel, dla jakiego ilustracja została użyta i informacje, które dla tego kontekstu są istotne. 4. Kompetencji – opis musi zawierać informacje oparte na rzeczowej wiedzy na temat opisywanej ilustracji. 5. Zrozumiałości – opis powinien być łatwy do czytania i zrozumienia. |
| Wytyczna 1.2 – Multimedia – Dostępność mediów zmiennych w czasie |
|---|
| Zapewnij rozwiązania alternatywne dla mediów opartych na czasie. |
Kryterium sukcesu 1.2.1 – Tylko audio oraz tylko wideo (nagranie) (A) Dla wszystkich nagranych (nietransmitowanych na żywo) materiałów dźwiękowych i wideo, publikowanych na stronie, należy zapewnić transkrypcję opisową nagranego dźwięku, dla zapewnienia dostępności informacji dla osób głuchych. Materiały wideo (nietransmitowane na żywo), które nie zawierają ścieżki dźwiękowej, powinny posiadać opis tekstowy lub dźwiękowy, dla zapewnienia dostępu do prezentowanych informacji użytkownikom niewidomym. Kryterium sukcesu 1.2.2 – Napisy rozszerzone (nagranie) (A) Wszystkie opublikowane na stronie materiały wideo (nietransmitowane na żywo) powinny posiadać napisy, które przedstawiają nie tylko dialogi, ale prezentują również ważne informacje dźwiękowe. Kryterium sukcesu 1.2.3 – Audiodeskrypcja lub alternatywa dla mediów (nagranie) (A) Dla nagrań wideo należy zapewnić audiodeskrypcję lub alternatywę tekstową. Audiodeskrypcja jest dodatkową ścieżką dźwiękową z lektorem, który opowiada poszczególne sceny.Treść alternatywna dla mediów (transkrypcja) może być odrębną podstroną. Transkrypcja musi zawierać nie tylko wypowiadane słowa, ale też istotne obrazy. Kryterium sukcesu 1.2.4 Napisy rozszerzone (na żywo) Do wszystkich treści audio w multimediach przekazywanych na żywo muszą być zapewnione napisy rozszerzone.Celem tego kryterium sukcesu jest umożliwienie osobom głuchym lub słabosłyszącym oglądania przekazu w czasie rzeczywistym. Napisy zapewniają część treści dostępną za pośrednictwem ścieżki dźwiękowej. Napisy powinny zawierać nie tylko dialogi, ale także identyfikować osoby mówiące, oraz informować o znaczących dźwiękach. Kryterium sukcesu 1.2.5 – Audiodeskrypcja (nagranie) (AA) Do ścieżki dźwiękowej należy dodać dodatkową narrację opisową. Audiodeskrypcja służy do opisania ważnych szczegółów wizualnych, których nie można zrozumieć z podstawowej ścieżki dźwiękowej. Audiodeskrypcja jest zsynchronizowana z zapisem video – najczęściej dodatkowa narracja dodawana jest podczas przerw w dialogach. |