W przedstawionym przykładzie adaptacji przyjęto następujące założenia:
- adaptacja jest jak najbliższa graficznie/wizualnie oryginałowi podręcznika; powiększono nieco format podręcznika (do formatu A4 czyli 210 x 297 mm);
- prawa podręcznika jest twarda, strony szyte – ten rodzaj oprawy podręcznika jest wygodny, gdy uczeń słabowidzący korzysta z przyrządów optycznych, niestety wadą jest jego ciężar;
- objętość jednego woluminu nie przekracza 200 stron (po adaptacji objętość podręcznika jest większa – czasami dwu/trzykrotnie);
- adaptacja zachowuje „kod” kolorystyczny działów – z tą różnicą, że kolory pastelowe zastąpiono czystym, nasyconym kolorem;
- wewnątrz podręcznika konsekwentnie w kolorze działu jest numeracja ćwiczeń, tytuły czytanek, „podświetlenia” tekstów; gdy użyto nasyconych kolorów jasnych, np.: żółtego – zastosowano na nim czarny kolor czcionki; jeżeli czcionka położona jest na kolorze ciemnym – ma kolor biały; kolor tekstów wiodących jest czarny, wyjątek stanowią:
- numeracja ćwiczeń (w kolorze działu),
- wyróżnienia (np. tekst czarny położony na pastelowej tincie 20–30%, czyli tle stanowiącym rozbarwienie nasyconego koloru);
- pagina (numer strony) zmienia się graficznie z uwagi na stopniowe uczenie się odbioru layoutu/układu strony – i przyswajanie sekcji/modułów, zawierających podstawowe informacje merytoryczne; najpierw pagina oznaczona jest czarnym kwadratem z białą cyfrą – wyraźnie określa miejsce, gdzie znajduje się numer strony; w klasie 3. w tym samym obszarze jest tylko cyfra w kolorze czarnym; założenie jest takie, że uczeń słabowidzący przyswoił w procesie korzystania z adaptacji podręcznika poszczególne moduły strony (pagina znajduje się „pod” palcem, który przewraca stronę).
- Layout strony (układ strony, czyli sposób prezentacji materiału tekstowego i ilustracyjnego na stronie)
Bardzo ważny jest tzw. layout/układ strony podręcznika – stałe marginesy, górny i dolny oraz prawy i lewy (w załączniku zaznaczono kolorem czerwonym linie pomocnicze, wyznaczające tzw. ramę stron – 05), które określają obszar, gdzie umieszczamy informacje tekstowe i graficzne na stronie. Margines wewnętrzny jest szerszy niż zewnętrzny po to, aby uczeń słabowidzący mógł swobodnie rozłożyć podręcznik, kiedy korzysta z przyrządów optycznych. Ważne jest, że każda strona podręcznika zbudowana jest na tej właśnie „ramie” strony. Na margines nie „wychodzą” żadne treści, zarówno graficzne, jak i tekstowe.
Tekst łamany jest do lewej, bez wcięć, z zachowaniem odległości między literami, wyrazami i wierszami (interlinią) – właściwych dla uczniów słabowidzących dla klas 1–3.
Tytuł czytanki wyróżniony został podświetleniem w kolorze działu (w tym przypadku ciemny fiolet), ilustracja wkomponowana w tekst, ale nie zakłócająca odbioru tekstu.
Zwykle ilustracja umieszczona jest od lewej strony pod tekstem, którego dotyczy. Jeżeli konieczne jest umieszczenie na stronie więcej niż jednej ilustracji, przyjęto, że ilustracje prezentuje się od lewej strony w czarnych, wyraźnie grubych ramkach. Ilustracja powinna być oddalona od tekstu o min. 10 mm. W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych treścią merytoryczną, łączy się w jednym obszarze tekst i ilustrację. Istotne jest również, aby całość treści ćwiczenia była umieszczona możliwie na jednej stronie. Jeśli treść ćwiczenia wymaga, aby poszczególne fragmenty umieścić w jednej linii, w adaptacji zmieniono orientację strony na poziomą.
Materiał tekstowy
Ponieważ adaptacja dotyczy również tekstu – niezbędny jest dobór odpowiedniej czcionki. Rekomendowane są rodziny czcionek prostych, bez dodatkowych ozdobników (szeryfów). Taka czcionka nosi nazwę jednoelementowej. Ważna jest wielkość czcionki (niekoniecznie musi być bardzo duża), jej czytelność, przejrzystość oraz zgodność opisowa – szczególnie w klasach 1–3. Jako przykład można przedstawić „kropkę”, która znaczy tyle, co okrągła; a w niektórych czcionkach jednoelementowych kropka jest kwadratowa. Tym samym, wszystkie znaki interpunkcyjne są „kanciaste”, mało przyjazne w odbiorze – dla niewprawnego oka. Kiedy uczeń słabowidzący „opatrzy” już różne kształty czcionek, będzie miał styczność nie tylko z materiałem adaptowanym, ale również z prasą i publikacjami powszechnymi – jego oko, mimo dysfunkcji, będzie bardziej „doświadczone” w odbiorze różnych krojów czcionek.
W adaptacji zastosowano skład jednołamowy, równany do lewej, bez wcięć akapitowych, inicjałów, dzielenia wyrazów. Czcionka nie jest skondensowana („wyszczuplona”), między wyrazami zwiększono odległość, a każde nowe zdanie oddzielone jest od poprzedniego większą odległością niż między wyrazami, aby rozróżnić odległość między zdaniami i wyrazami.
Specyficznego traktowania wymaga indeks górny i dolny oraz przypisy. Czcionki w indeksie nie pomniejsza się, zachowuje się taką jej wielkość, jak tekstu/wyrazu, którego dotyczy. Podobnie traktuje się przypis.
Zastosowane rozwiązania adaptacyjne zakładają, że uczeń słabowidzący będzie rozwijał, mimo dysfunkcji, swoje możliwości percepcyjne materiału poglądowego.